Madalas, kapag naririnig natin ang salitang ‘tulo’, tayo ay nandidiri. Kung hindi man pandidiri, kapag naririnig nating may sakit na ‘tulo’ ang isang tao, tayo ay nakakaramdam ng hiya para sa taong iyon. Samo’t sari nga ang mga pumapasok sa ating isipan kung bakit may ganitong sakit. Ano nga ba ang mga sintomas ng tulo? Mahalagang malaman ito nang nang hindi na kung ano-ano pa ang mga iniisip na kadalasa’y mga maling akala naman tungkol sa sakit. Ikaw man, marahil, ay marami nang tanong tungkol sa tulo. Sino-sino ba ang mga nagkakasakit nito, bakit, at paano ito malulunasan.
Mga sintomas ng tulo na dapat malaman
Ang sakit na tulo o tinatawag ding ghonorreha ay isang klase ng sexually transmitted disease. Ang pinaka-nagiging pangunahing rason ng sakit na ito ay bakteryang kadalasang nakukuha sa pakikipagtalik ng isang tao sa iba’t-ibang kapareha. Ang bakteryang nakukuha ay puwedeng magdulot ng impeksiyon sa maselang bahagi ng katawan o sa mga bahagi ng katawang madalas mag-moist gaya ng puwit, lalamunan at mata. Isa samga maling akala tungkol sa sakit na tulo ay, lalaki lamang ang nagkakaroon nito. Maging ang mga kababaihan ay nagkakaroon din ng sakit na ito.
Gayun pa man, magkaiba ang nararamdamang sintomas ng tulo ng babae at lalaki. Sa mga lalaki, makikita at mararamdaman nito ang sintomas na gaya ng paglabas ng nana sa ari, hirap at sakit sa pag-ihi, mula 3 hanggang 6 na oras makalipas ang pagtatalik sa kapartner na mayoon na palang sakit na ganito. Para naman sa mga babae, kadalasang ‘asymtomatic’ at karamihan sa kanila na aabot sa 80% ay walang nararamdamang sitnomas. Ang mga naturang porsyento ng kababaihang ito na may tulo ay halos parang wala ring impeksyon at buwan ang bibilangin bago pa mapansin ang sakit. Maging ang mga babaeng may tulo ay hindi kaagad nalalamang sila ay may impeksiyon na pala sa katawan.
Kaugay nito, mapapansin ng isang babae ang paglabas minsan ng mala-greenish-yellow na discharge mula sa kaniyang cervix. Bukod pa rito, maaari ring makaranas siya ng pananakit ng katawan o di kaya nama’y, paninigas ng kaniyag kalamnan. Isang sintomas din ang pananakit ng balakang at tiyan. Maaari ring sintomas ng tulo ang pagkakaroon ng pinangangambahang pelvic inflammatory disease kung saan impektado na ang pelvic organs ng babae. Kung hind malulunasa ang tulo sa mga babae, maaari itong magresulta sa pagkabaog.
Katulad ng nabanggit, kadalasan, sa mga babae, hindi kagad lumalabas ang sintomas ng tulo. Subali’t may mararamdang butlig o tinatawag na genital warts (mga kulugo) na tumutubo o lumilitaw malapit sa ari ng lalaki o babae. Kung ito ay hindi maaagapan, maaaring magdulot ang sakit na tulo, ng nakamakatay na karamdamang cervical cancer. Ito ay dahil, ang genital warts ay may kaparehong virus na pinagmumulang ng sanhi ng naturang cancer. Hindi katud ng mga nararanasang sintomas ng tulo ng mga lalaki, walang partikular na amoy ang discharge ng babae na dulot ng gohorrhea o chlamydia.
Mga lunas
Kapag naranasan o naramdaman na ang mga sintomas ng tulo, mainam na kumonsulta na sa doktor. Bagama’t nakakahiya ang sakit na ito, dapat nang maagapan at gamutin bago pa man lumala. Sa panglunas, pinakamabisa pa rin ang penicillin. Subalit, mas may mga panahong kailangan ng mataas na dosage o kaya nama’ys mas matagal na gamutan. May mga kundisyon din ng tulo na hindi responsive o hindi aktibong tumutugon sa penicillin kaya naman kailangan nang gamitan ng iba pang antibiotics. Importante ring malamang ang lahat ng makakatalik ng isang taong may tulo ay dapat ding magpagamot at umiwas muna sa pakikipagtalik nanggang sa tuluyan nang malunasan ang karamdaman.
Maliban sa penicillin, narito ang tatlong mabibisahg natural na remedy para malunasan ang sakit na tulo. Gamitin ang mga ito at sundin ang mga direksiyon kapag naranasan na ang mga nabanggit na sintomas ng tulo:
- Apple Cider Vinegar – ang antimicrobial at antibacterial properties na taglay nito ay may kakayang lunasan ang sakit na tulo. Ihalo lamang ang isang tasang Apple Cider Vinegar sa tubig na ipinangliligo sa bath tub. Sa loob ng 15 minuto, magbabad sa bathdub na mayroong ganitong solution. Puwede ring uminom ng isa hanggang dalawang kutsara ng Apple Cider Vinegar na inihalo sa maligamgam na tubig. Lagyan ng kaunting honey bago inumin. Uminom nito ng 2 beses kada araw.
- Bawang – ito ay may taglay na ‘allicin’ na may kakayahang puksain ang mga bacteria sa katawan. Habang wala pang laman ang tiyan, kumain lamang ng mga dalawa hanggang tatlong pitas ng bawang. Kung hindi kayang kainin nang puro ang sangkap na ito, maaari namang maghalo na lamang ng marami nito sa mga pagkaing niluluto.
- Langis ng oregano – Upang magamot ang sakit na tulo gumamit ng oregano oil. Ihalo lamang ang tatlo hanggang apat na patak ng langis na ito sa juice o tubig na iniinom ng dalawang beses kada araw.
Kung talagang malala na ang mga sintomas ng tulo na nararamdaman, kailangang magpatingin na sa doktor upang maresetahan nan g antibiotic. Ito ay isa pang malakas at epektibong panglunas sa naturang sakit. Ang antibiotic, particular na ang ‘ceftriaxone,’ ay naturingang pinaka-epektibong gamot para matanggal ang impeksiyon. Ito ay isang uri ng injectable na gamot na itinuturok sa aktawan. Madalas, ito ay inirereseta na kasabay ang doxycycline at azithromycin. Dapat lamang huwag kalimutang uminom at tapusin ang kabuuang session ng medisina upang ganap ang paggaling at maiwasan na ang pag-ulit nito.
Paano makakaiwas sa sakit na ito?
Kung ikaw ay aktibo lamang sa pakikipagtalik sa iisang kaparehang wala namang ganitong karamdaman, makasisiguro kang ligtas ka at hindi kailanman magkakaroon ng tulo. Katulad ng nabanggit, ito ay isang sexually-transmitted disease kaya kung hindi ka naman nakipagtalik, wala kang dapat ipag-alala. Ngunit kung ikaw ay guilty at alam mong sexually active ka at kung kani-kanino ka nakikipagtalik, mainam na hangga’t maaga ay malaman mo na ang mga dapat nag awing pag-iingat. Gumamit ng condom para sa proteksiyon mula sa ganitong sakit.
Ayon naman sa mga pananaliksik, mabisang panlaban sa tulo ang isang uri ng bakuna na gaya ng Meningitis shot. Ito, batay sa pag-aaral, ay may taglay na depensa laban sa sakit na gonorrhea. Subalit kung mayroon ng ganitong sakit, o nararamdaman na ang mga (o isa sa) sintomas ng tulo, kailangan na ang tulong ng doktor para sa tamang gamot. Huwag magbakasakali at kumonsulta na kaagad sa mas nakaaalam upang malunasa na ang sakit.
